Saturday, January 30, 2016

Պատմության արշալույսը: Հին Հունաստան

Երկիրը և ազգաբնակչությունը

Հին հույները բնակվում էին Բալկանյան թերակղզու հարավում և Էգեյան ծովի ավազանում:Այնտեղ չկային բերքառատ հողատարացքներ դրա համար էլ, գյուղատնտեսությունը արդքան էլ զարգացած չէր:Լավ բերք ունենալու համար պետք էր պարատացնել և ջրել հողը:Դրա փոխարեն տարածքը լի էր օգտակար հանածոներով՝ ոսկի,արծաթ,երկաթ,պղինձ,մարմար և այլ հանածոներ:Հույները նաև զբաղվում էին նավագնացությամբ:Նրանք հասնում էին Միջերկրական և Սև ծովերի ափերը:Հույները այդ տարածք էին ներգաղթել առանձին ցեղերով՝ Աքայացիներ,Դորիացիներ և Հորիացիներ:Թշամու դեմ պայքարելուց նրանք միավորվում էին:

Կրետե-միկենյան դարաշրջանը

Կրետե կղզին գտնվում է Էգեյան ծովի հարավում:Նրանք սկզբում զբաղվում էին անասնապահությամբ, իսկ հետո արհեստագործությամբ՝ մետաղաձուլություն,կավագործություն,կաշեգործություն և այլն:Միասնական աշխատանքի շնորհիվ գյուղական համայնքները միավորվեցին ամրոց-պալատների շուրջը:Քրիստոսից առաջ 3-րդ հազարամյակում նրանք ստեղծեցին միասնական պետություն, որի մայրաքաղաքը Կնոսոսն էր:Քրիստոսից առաջ 17-15 դարերում Կրետեի թագավորությունը հասավ իր հզորության գագաթնակետին:Նա գրավեց Էգեյան կղզիները և Բալկնյան հունաստանը:Այդ տերությունը կոչվեց Կրետեի ծովապետություն:Քրիստոսից առաջ 15-րդ դարի կեսին Էգեյան ծովի հարավում եղած երկրաշարժը փլուզեց Կրետեի հզորությունը:Հունական աքայական ցեղերը  ներթափանցեցին Կրետե:Այդ ցեղերը Հունաստանում ստեղծել էին մանր պետություններ որոնցից ամենահայտնին Միկենքն էր:Աքայացիները վերցրին տեղական մշակույթը,կրոնը և այդ դարաշրջանը կոչվեց կրետե միքենյան:Քրիստոսից առաջ 12-րդ դարում դորյացիները ավեարշավանրիչ արշավանք կազմակերպեցին և Կրետեի տերությունը հիմնովին կործանվեց:Մնաց նրա մշակույթը,կրոնը արվեստը և գիրը:

Հոմերոսյան դարաշրջանի Հունաստանը

Դարաշրջանը անվանել են Հոմերոսյան,որովհետև սկզբնաղբյուրները Հոմերոսի <<Իլիական>> և <<Ոդիական>> պոեմներն են:Հունաստանը այդ դարաշրջանում անկում ապրեց, Տուժեց արհեստներն ու արևտուրը:Պատճառն այն էր, որ Հունաստանում ապրող դրիացիներն ապրում էին իրենց տոհմացեղային կենցաղով:Հոմերոսյան հասարակության հիմնական խավը ազատ գյուղացիներն էին:Ազատ էին որոցվհետև ունեին իրենց հողի մասնաբաժինը,վարում էին իրենց տնտեսությունը և միանժամանակ զինվոր էին:Ավագանին նշանավոր տոհմերի ներկայացուցիչներից էր բաղկացած որոնց անդամները ձեռք էին բերել մեծ հարստություն:Որպես ցեղի ղեկավար դարձել էր արքայիկը(բասիլևս) ով նաև զորքի հրամանատարն էր:Նրա իշխանությունը սահմանափակված էր ավագանու խորհրդով:Հաճախ հրավիրվում էր աշխարհաժողով:Այդ ժողովին մասնակցում էին բոլոր չափահաս տղամարդիկ:Հոմերոսյան դարաշրջանի վերջում տոհմացեղային կարգերը սկսեցին քայքայվել:

No comments:

Post a Comment